Events in Serbia
Opštinu Žabalj čine četiri naseljena mesta: Žabalj, Đurđevo, Čurug i Gospođinci. Odlazak na Zlatni kotlić u Žablju iskoristili smo da posetimo i Đurđevo.
U zgradi stare rusinske škole u Đurđevu, u opštini Žabalj, nalazi se deo bogate zbirke predmeta koji su korišćeni u svakodnevnom životu Rusina naseljenih u ovim krajevima.
Rusini ovde žive više od dva i po veka, a danas čine oko 5% stanovnika. Iako se taj broj čini malim Turistička organizacija opštine Žabalj je obilazak Đurđeva kroz istoriju Rusina uvrstila u svoju turističku ponudu.
Ovu izložbenu zbirku čini više od 1.200 predmeta iz istorije sela, a posebnu pažnju privlače stare fotografije koje datiraju sa početka 20. veka. U zbirci se mogu videti stare nošnje od kojih su posebno interesantne ženske, jer su se različito oblačile devojke, različito udate žene, različito žene sa decom i starije žene.
Rusini su se na naše prostore doselili sa Karpata i prostora koji danas pripadaju Ukrajini, Poljskoj, Slovačkoj i Rumuniji. Mesta koja su sedišta Rusina u Vojvodini su Krstur, Kucura, Đurđevo, Vrbas, Novi Sad, Bačinci i Šid. Rusini koriste ćirilično pismo. Jezik Rusina u Srbiji se danas smatra najmlađim književnim slovenskim jezikom. U Đurđevu se još uvek organizuje nastava na rusinskom jeziku, ali kako vreme prolazi toga je sve manje. Danas samo odelenja trećeg i šestog razreda slušaju nastavu na rusinskom jeziku.
Nedaleko od ove izložbene zbirke nalazi se rusinska crkva, Grko-katolički hram Rođenje Presvete Bogorodice. Rusini se kao grkokatoloci razlikuju i od rimokatolika i od pravoslavaca. Crkvena služba je na staroslovenskom, a liturgija na rusinskom jeziku. Lepota i detalji u ovoj crkvi ostavljaju bez reči…
Jaša Bakov: olimpijac, sportski trener, profesor, prevodilac
U dvorištu zgrade u kojoj je izložena zbirka, nalazi se bista jednog olimpijca! U Đurđevu je u rusinskoj porodici 1906. godine rođen Jaša Bakov.
Tri puta je bio prvak Jugoslavije u skoku motkom, 1934, 1937. i 1947. godine. Učestvovao je na Letnjim olimpijskim igrama u Berlinu gde je skokom od 3,70 m postavio državni rekord, ali se nije uspeo kvalifikovati u finale.
Posebno je zanimljiva priča o njegovom boravku na Olimpijskim igrama u Tokiju 1964. godine. Da bi došao do Japana koristio je sva moguća prevozna sredstva, a ulazak na Olimpijske igre je obezbedio tako što je otpevao japansku himnu, na japanskom! O Jaši Bakovu je snimljen dokumentarni film Atletski život.
Viski iz Đurđeva: prvi, srpski
U posebnosti Đurđeva treba ubrojati i to da se ovde proizvodi prvi srpski viski. Napraviti formulu za viski nije bilo ni malo lako. Iza ovog proizvoda stoji skoro 25 godina rada, truda i usavršavanja tehnološkog procesa.
Letnje teme: Đurđevačke lubenice
Đurđevo je još u vreme stare Jugoslavije važilo za jednog od najvećih proizvođača lubenica. I veleprodaja lubenica u ovom selu bila je najveća u regionu. Dnevna ponuda na pijaci u Đurđevu je bila oko 30.000 kilograma, te su ovde dolazili nakupci iz svih krajeva zemlje. Pored velike količine lubenica koja se proizvodila, nije se zaostajalo ni u kvalitetu. Ovde su lubenice od vajkada bile najslađe!
Poljoprivredno gazdinstvo Šovljanski u Đurđevu, generacijama se bavi proizvodnjom lubenica. Nekada je svaka druga kuća imala bostan, dok je danas porodica Šovljanski tek jedna od desetak proizvođača u selu koja je nastavila staru tradiciju.
Aleksandar Šovljanski dao nam je odgovore na pitanje zašto treba jesti lubenicu! „Zato što je zdrava, zato što ima visok procenat vode, nećete se ugojiti i zato što treba iskoristiti priliku da što više uživate u njima jer traju svega 45 do 50 dana“, bio je njegov šarmantan odgovor.
A kako izabrati slatku lubenicu? Pitali smo i to, naravno, jer se to pitanje mora postaviti u razgovoru sa ovakvim znalcem! Iako su danas lubenice hibridi, još uvek postoje takozvane muške i ženske lubenice. One se razlikuju po veličini cveta koji imaju (za laike, to je svetla tačka na kori lubenice sa donje strane). Ako je cvet veći, lubenica je ženska i slađa je.
Danas su česte i male žute lubenice koje su slađe od uobičajenih crvenih. Mogu se nabaviti kod Šovljanskih, naravno. U ponudi su i slatko od lubenica i marmelada od lubenica. Porodica Šovljanski svakodnevno prodaje lubenice u sezoni u Đurđevu ispred poljoprivredne apoteka.
Napuštamo Đurđevo puni utisaka i sa željom da se uskoro obnovi manifestacija posvećena lubenicama koja je ovde održavana, Đurđevo otvorenog srca.
♥ Ako vam se svideo tekst podelite ga sa prijateljima na društvenim mrežama ili ga pošaljite nekome kome će biti koristan!
